CALAMADAHA UURKA (PREGNANCY SIGHN)

 

III. Calaamadaha Uurka

 A. Calaamadaha  mala awalka ah

1. Dhiga cadada o ay iska weydo hoyadu 2. Lalabbada iyo matagid 3. Naaska o xanuuna, dareenka buuxsanaanta , cabbirka kordhay iyo midabaynta ibta 4. Inta jeer ee kaadida 5. Dhaqdhaqaqa cunuga: Aragtida dhaqdhaqaaqa uurku jirka ,qofka uurka leh waxaa laga yaabaa in ay dhacdaa toddobaadka 16-aad illaa 20-aad ee uurka; uur kasta waa mid qaas ah, soo-dajintana waxay dhici kartaa waqti hore ama ka dib. 6- Daal 7. Isbedelka midabka maqaarka sida linea nigra, melasma

 B. Calaamadaha macquulka ah

 1- makaanka oo weynaada 2. Calaamadda Hegar: Isugeynta iyo jilcinta qaybta hoose ee makaanka oo dhaca qiyaastii asbuuca 6aad, 3. Calaamada Goodell:jilicsananta minka afkisa taasoo dhacda bilawga bisha labaad 4. Chadwick calaamadiisa: Midabaynta Midabaynta Murqaha ee xuubka xuubka ilmogaleenka, farjiga, iyo vulva oo dhaca qiyaas ahaan isbuuca 6 Xilliga Dhalmada Braxton Hicks is-qabsashada (xanuun la'aan aan joogto ah oo marar xanuun la'aan ah oo dhici karta si isdaba joog ah uurka) 7. Baaritaanka uurka ee wanaagsan si loo go'aamiyo joogitaanka chorionic aadanaha gonadotropin

C. Calaamado wanaagsan (baadhis)

1. Heerka wadnaha ee uurjiifka lagu ogaado qalabka elektarooniga ah (Doppler transducer) ee 10 ilaa toddobaadyada 12 iyo qalabka nonelectronic (fetoscope) ee 20 usbuuc ee uurka 2. Hawlaha firfircoon ee uurjiifka ee la taaban karo baare 3. Qeexida uurjiifka iyada oo loo marayo radiography ama ultrasonographyIII. Calaamadaha Uurka

 A. Calaamadaha  mala awalka ah

1. Dhiga cadada o ay iska weydo hoyadu 2. Lalabbada iyo matagid 3. Naaska o xanuuna, dareenka buuxsanaanta , cabbirka kordhay iyo midabaynta ibta 4. Inta jeer ee kaadida 5. Dhaqdhaqaqa cunuga: Aragtida dhaqdhaqaaqa uurku jirka ,qofka uurka leh waxaa laga yaabaa in ay dhacdaa toddobaadka 16-aad illaa 20-aad ee uurka; uur kasta waa mid qaas ah, soo-dajintana waxay dhici kartaa waqti hore ama ka dib. 6- Daal 7. Isbedelka midabka maqaarka sida linea nigra, melasma

 B. Calaamadaha macquulka ah

 1- makaanka oo weynaada 2. Calaamadda Hegar: Isugeynta iyo jilcinta qaybta hoose ee makaanka oo dhaca qiyaastii asbuuca 6aad, 3. Calaamada Goodell:jilicsananta minka afkisa taasoo dhacda bilawga bisha labaad 4. Chadwick calaamadiisa: Midabaynta Midabaynta Murqaha ee xuubka xuubka ilmogaleenka, farjiga, iyo vulva oo dhaca qiyaas ahaan isbuuca 6 Xilliga Dhalmada Braxton Hicks is-qabsashada (xanuun la'aan aan joogto ah oo marar xanuun la'aan ah oo dhici karta si isdaba joog ah uurka) 7. Baaritaanka uurka ee wanaagsan si loo go'aamiyo joogitaanka chorionic aadanaha gonadotropin

C. Calaamado wanaagsan (baadhis)

1. Heerka wadnaha ee uurjiifka lagu ogaado qalabka elektarooniga ah (Doppler transducer) ee 10 ilaa toddobaadyada 12 iyo qalabka nonelectronic (fetoscope) ee 20 usbuuc ee uurka 2. Hawlaha firfircoon ee uurjiifka ee la taaban karo baare 3. Qeexida uurjiifka iyada oo loo marayo radiography ama ultrasonography

IV. Dhererka Fundal

 A Dherarka cabirka uurka

 waxaa lagu qiyaasaa si loo qiimeeyo da'da uurka leh ee uurjiifka. B. Inta lagu jiro saddex- bilod danbe ama sadexda bilod e dhexe  (toddobaadyada 18 ilaa 30), dhererka cabirka urka ee centimeters qiyaas ahaan la mid ah da'da uurku todobaadyada ± 2 cm . C. 16 toddobaad, calosha -ka waxaa laga heli karaa qiyaastii kalabadhkii u dhexeeya lafta kore e gumerka ila xudunta hoyadaiyo . D. 20 ilaa toddobaadyada 22, caloshu-ku wuxuu ku dhow yahay meesha uu ku yaallo makaanka. E. 36 asbuuc, caloshu waxey ku socotaahab ka xiphoid. F. Weydii bukanka inuu so cadsho ka hor inta aan la cabbirixin sababtoo ah suurtogal ah  in minka lagu khaldo ama badalo kadi haysta marka kaadi-haysta  wa inayna  buuxin. Marka la qiimaynayo height fundal, si dhow ula soco macmiilka for in uku yimado bukanka cadadinta wadnaha tasoo dhacda marka la dhigo booska dhardhabarkaka dib 20 usbuuc oo uurka.

V. Isbeddelka Uurka Fiysiolojiga

 Dhaqanka badanaa wuxuu go'aamiyaa caqiidooyinka caafimaadka, qiyamka, iyo rajada qoyska. Sidaas darteed ayey muhiim u tahay in la qiimeeyo caqiidooyinka dhaqameed marka aad daryeesho macmiilka uurka leh. A. Nidaamka Wadnaha 1. Wareegaya mugga dhiigga oo kordha, dhiga cad korodhaya, iyo wadarta mugga unugyada dhiigga cas ayaa kordhaya (wadarta mugga korodhka qiyaastii 40% ilaa 50%). 2- dhiig-yarida  nafsiyadu ku dhacdaa iyadoo dhiga cadi- kordho ay ka badan tahay kororka wax soo saarka unugyada dhiigga gaduudan. 3-shuruudaha birta waa la kordhiyaa. 4- Cabbirka wadnaha wuu kordhaa, wadnahana waxooga ayuu kor u kacaa iyo dhanka bidixda sababtoo ah kala guurka  qeybaha hoose e feraha sida minka uu u weynaado; Isbadalladu way yar yihiin waxayna dib u dhacaan ugu dhakhsaha badan dhalmada ka dib. 5- Haynta macdanta cusbada iyo biyo ayaa dhici karta. B.Habdhaqanka neefsashada 1. Isticmaalka ogsijiinka wuxuu kordhaa qiyaastii 15% ilaa 20%. 2- qeybta hose e feraha  wuu kacsan yahay maxaa yeelay ilmogaleenka oo weynaado. 3. isbeddelada hormoonnada ee heerarka estrogen iyo progesterone (dhecanada uurka)ayaa laga yaabaa inay saamayn ku yeelato habdhiska neef-mareenka. 4- Neefsasho yaraanta ayaa laga yaabaa in la dareemo. Inta ay uurka leedahay, heerka garaaca wadnaha ee haweeneyda ayaa kor u kici karta qiyaastii 10 ilaa 15 garaac daqiiqad kasta; cadaadiska dhiigga wax yar ayuu hoos u dhacaa saddex-geesoodka labaad, kaddibna wuxuu kordhaa saddexda danbe(third trimester), laakiin heerka uurka kama sarreeyo; iyo heerka neef-mareenka weli 

IV. Dhererka Fundal

 A Dherarka cabirka uurka

 waxaa lagu qiyaasaa si loo qiimeeyo da'da uurka leh ee uurjiifka. B. Inta lagu jiro saddex- bilod danbe ama sadexda bilod e dhexe  (toddobaadyada 18 ilaa 30), dhererka cabirka urka ee centimeters qiyaas ahaan la mid ah da'da uurku todobaadyada ± 2 cm . C. 16 toddobaad, calosha -ka waxaa laga heli karaa qiyaastii kalabadhkii u dhexeeya lafta kore e gumerka ila xudunta hoyadaiyo . D. 20 ilaa toddobaadyada 22, caloshu-ku wuxuu ku dhow yahay meesha uu ku yaallo makaanka. E. 36 asbuuc, caloshu waxey ku socotaahab ka xiphoid. F. Weydii bukanka inuu so cadsho ka hor inta aan la cabbirixin sababtoo ah suurtogal ah  in minka lagu khaldo ama badalo kadi haysta marka kaadi-haysta  wa inayna  buuxin. Marka la qiimaynayo height fundal, si dhow ula soco macmiilka for in uku yimado bukanka cadadinta wadnaha tasoo dhacda marka la dhigo booska dhardhabarkaka dib 20 usbuuc oo uurka.

V. Isbeddelka Uurka Fiysiolojiga

 Dhaqanka badanaa wuxuu go'aamiyaa caqiidooyinka caafimaadka, qiyamka, iyo rajada qoyska. Sidaas darteed ayey muhiim u tahay in la qiimeeyo caqiidooyinka dhaqameed marka aad daryeesho macmiilka uurka leh. A. Nidaamka Wadnaha 1. Wareegaya mugga dhiigga oo kordha, dhiga cad korodhaya, iyo wadarta mugga unugyada dhiigga cas ayaa kordhaya (wadarta mugga korodhka qiyaastii 40% ilaa 50%). 2- dhiig-yarida  nafsiyadu ku dhacdaa iyadoo dhiga cadi- kordho ay ka badan tahay kororka wax soo saarka unugyada dhiigga gaduudan. 3-shuruudaha birta waa la kordhiyaa. 4- Cabbirka wadnaha wuu kordhaa, wadnahana waxooga ayuu kor u kacaa iyo dhanka bidixda sababtoo ah kala guurka  qeybaha hoose e feraha sida minka uu u weynaado; Isbadalladu way yar yihiin waxayna dib u dhacaan ugu dhakhsaha badan dhalmada ka dib. 5- Haynta macdanta cusbada iyo biyo ayaa dhici karta. B.Habdhaqanka neefsashada 1. Isticmaalka ogsijiinka wuxuu kordhaa qiyaastii 15% ilaa 20%. 2- qeybta hose e feraha  wuu kacsan yahay maxaa yeelay ilmogaleenka oo weynaado. 3. isbeddelada hormoonnada ee heerarka estrogen iyo progesterone (dhecanada uurka)ayaa laga yaabaa inay saamayn ku yeelato habdhiska neef-mareenka. 4- Neefsasho yaraanta ayaa laga yaabaa in la dareemo. Inta ay uurka leedahay, heerka garaaca wadnaha ee haweeneyda ayaa kor u kici karta qiyaastii 10 ilaa 15 garaac daqiiqad kasta; cadaadiska dhiigga wax yar ayuu hoos u dhacaa saddex-geesoodka labaad, kaddibna wuxuu kordhaa saddexda danbe(third trimester), laakiin heerka uurka kama sarreeyo; iyo heerka neef-mareenka weli